Afganistan Türklerinin Dini, İnanç ve Yaşayışları

ÖNSÖZ: Afganistan’in hemen hemen her yöresi kendine has kültür değerleriyle doludur. Bilindigi gibi, daha önce Afganistan’da yaşamakta olan Türk kavimlerinin dini inanış ve yasayış yapısı hakkında, bazı dergilerde ve kitaplarda az da olsa bilgi verilmiştir; fakat şimdiye kadar Kuzey Afganistan Türkleriyle ilgili bir çalişma yapılmamıştır. Bu çalışmanın seçme sebeplerinden en önemli sebebi Afganistan ile Türkiye arasındaki kültür yapısının yakın olmasıdiır.

Ülkenin her köşesinde halk inançlarına rastlanmaktadır. Genel olarak geçmişile bir bağlantı içerisinde incelersek özellikle orta Asya’dan büyük bir etkilenme, geçmii kültürünü günümüze taşındığı görülebilir. Ülkenin genel itibarıyla her halk inancında büyük benzerlikler vardır. bu çalışmada Kuzey Afganistan yöresindeki halk inançlarını incelerken Afganistan hakkında genel bilgiler vererek en önemli izlenim ne yazık ki bazı yanlış halk inançları hala yöre halkınca büyük önem arzetmektedir.

Kuzey Afganistan’da gelişen halk inançları, sadece bu tezde yer alanlardan ibaret değildir. Bu çalışmayı, o coğrafyada gelişen sosyal yapıyı etkileyen örnekler olarak kabul etmek daha mâkul görülür. Çünkü, genel anlamda, “ halk inançları ”derken batıl inançlar yanında halk anlatıları, gibi kültürel değerler aklımıza gelir. Burada yer verilen husus bu tez ile yeterli anlamda tatmin edici olmayacaktır. Bunun sebebi de, son dönemlerde Afganistan’daki siyasi ve sosyal vaziyetin buhrana uğrayarak söz konusu bölgeye gidip bizzat araştırma yapsam da imkansızlıklar yüzünden daha geniş bilgi elde edememektir.

Bitirme tezi olarak seçtigim bu konu hakkında araştırabildiğim kadar kaynaklardan istifade ederek bizzat görüşmeler yaptım ve o bölgede yetişmiş bir fert olarak da istekli ve zevkle çalıştım. Tez, giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, Afganistan hakkında genel bilgiler vererek Türkiye ile Afganistan arasindaki ilişkilere değindim. Birinci bölümde günlük ve sosyal hayatla ilgili inançlar hakkında bilgi verildi. İkinci bölümde tabiatla ilgili inançlara değinilmektedir. Üçüncü bölümde halk hekimligi incelendi. Dördüncü bölümde ise yöredeki ziyaret yerleri ile ilgili incelemeleri ele almaya gayret gösterdim.

Bu çalışmamdaki eksiklikleri ve kusurlarımı maruz görmenizi dileyerek, tez konusunu seçmemde, araştırmamda ve izleyeceğim metotta benden her türlü desteği ve yardımı esirgemeyen danışman hocam Sayın Prof. Dr. Ekrem SARIKÇIOGLU,sayın Yrd.Doç. Dr. Nasuh GÜNAY’ beyefendiye, ayrıca çalışmam esnasında kullanılan kaynaklari temin ederek bana ulaştıran aileme, dostlarıma ve kuzey Afganistan halkına teşekkürlerimi sunarım.

Najiba Ziyayi / ISPARTA-2004

Devamını Oku>>>